معانی نفس در علم‏النفس از دیدگاه قرآن
بعد از بحث و بررسی از مسائل بنیانی و زیربنائی در روانشناسی اسلامی از قبیل تعریف روانشناسی موضوع‏النفس و اهمیت آن و رابطه علم با سایر علوم و بررسی اهداف روانشناسی و برخی از مسائل مربوط به روانشناسی از دیدگاه مختلف اینک لازم است به مسائل اساسی و مفید و ضروری روانشناسی اسلامی بپردازیم در این مرحله مسائل بسیار زیادی مطرح است از جمله آنها: مسأله این که نفس در قرآن به چه معانی آمده و کلماتی از قبیل روح و قلب و عقل به چه معنا است و چه رابطه‏ای با یکدیگر دارند؟
ابتداء معانی نفس را از دیدگاه قرآن از نظر خوانندگان می‏گذرانیم:
تفحّص و بررسی قرآن کتاب آسمانی مسلمین بیانگر این حقیقت است که کلمه نفس در آیات زیادی به صورت‏های مختلف مفرد و جمع و... بکار برده شده و در آنها منظور معانی متعددی اراده شده است به‏طور کلّی تعداد تکرار کلمه نفس در قرآن مجید در حدود 346 مورد می‏باشد که در معانی بسیاری به قرار زیر بکار رفته است:

1 - در قرآن ابتداء از نفس به معنای جان یا حیات حیوانی یاد می‏شود مثل این آیه مبارکه:
«وَ ما کانَ لِنَفْسٍ أَنْ تَمُوتَ اِلاّ بِاِذْنِ اللّهِ»1
«برای نفس چیزی نیست مگر آن که بمیرد به اذن پروردگار».
«کُلُّ نَفْسٍ ذائِقَةُ المَوْتِ»2«هر نفسی مرگ را خواهد چشید».
در این دو آیه، نفس مرادف با جان است که مرگ برای پایان و غایت است.

2 - نفس به معنای روان یا نفس انسانی آمده است:
«وَ ذَکِّرْ بِهِ أَنْ تُبْسَلَ نَفْسٌ بِما کَسَبَتْ»3 ادامه مطلب...